Cách kiểm tra PCCC homestay hệ thống định kỳ

Trong những năm gần đây, homestay trở thành loại hình lưu trú được nhiều du khách lựa chọn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho khách hàng, chủ homestay cần chú trọng đến công tác kiểm tra PCCC homestay định kỳ. Việc này không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật mà còn là yếu tố giúp homestay tạo niềm tin, uy tín với khách thuê phòng.

Bài viết này Safe365 sẽ hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra PCCC homestay định kỳ, bao gồm kiểm tra bình chữa cháy, đầu báo cháy, hệ thống chuông báo động và lối thoát hiểm.

Table of Contents

1. Tại sao cần kiểm tra PCCC homestay định kỳ?

1.1 Bảo vệ tính mạng và tài sản

Cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào do chập điện, nấu nướng hoặc bất cẩn của khách lưu trú. Khi tiến hành kiểm tra PCCC homestay thường xuyên, bạn sẽ sớm phát hiện nguy cơ, từ đó giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

1.2 Tuân thủ quy định pháp luật

Homestay được xếp vào nhóm cơ sở lưu trú du lịch, bắt buộc phải trang bị và duy trì hệ thống phòng cháy chữa cháy. Nếu không thực hiện kiểm tra PCCC homestay định kỳ, chủ cơ sở có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí đình chỉ hoạt động.

1.3 Nâng cao uy tín và chất lượng dịch vụ

Một homestay an toàn, có hệ thống PCCC được kiểm tra thường xuyên, sẽ tạo niềm tin cho khách. Họ sẽ yên tâm hơn khi lựa chọn nơi lưu trú có sự chuẩn bị tốt về phòng cháy chữa cháy.

1.4 Phòng ngừa rủi ro kinh doanh

Sự cố cháy nổ không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng nặng nề đến hình ảnh, uy tín kinh doanh. Việc kiểm tra PCCC homestay định kỳ là biện pháp phòng ngừa hiệu quả để duy trì hoạt động ổn định.

2. Quy định pháp luật liên quan đến PCCC homestay

Để đảm bảo an toàn cháy nổ, homestay – vốn được xếp vào loại hình cơ sở lưu trú du lịch – bắt buộc phải tuân thủ các quy định pháp luật về phòng cháy chữa cháy. Chủ homestay cần đặc biệt chú ý những văn bản và quy định sau:

2.1. Căn cứ pháp lý chính

Luật Phòng cháy và Chữa cháy số 27/2001/QH10, được sửa đổi bổ sung bởi Luật số 40/2013/QH13.
Nghị định 136/2020/NĐ-CP ngày 24/11/2020 quy định chi tiết một số điều của Luật PCCC.
Thông tư 149/2020/TT-BCA ngày 31/12/2020 của Bộ Công an quy định về quản lý, kiểm tra, bảo dưỡng phương tiện PCCC.
Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) liên quan đến hệ thống báo cháy, chữa cháy và lối thoát nạn.

2.2. Yêu cầu bắt buộc đối với homestay

Khi triển khai kiểm tra PCCC homestay, chủ cơ sở cần đảm bảo:

Trang bị phương tiện PCCC
- Bình chữa cháy xách tay (bột, CO₂) đặt ở các vị trí dễ thấy, dễ lấy.
- Hệ thống báo cháy tự động, chuông báo cháy, đèn exit và chiếu sáng sự cố.
Lối thoát hiểm
- Có ít nhất 1 – 2 lối thoát đảm bảo không bị cản trở.
- Biển báo “EXIT” phát sáng khi mất điện.
Hồ sơ, sổ sách PCCC
- Sổ theo dõi kiểm tra, bảo dưỡng phương tiện PCCC định kỳ.
- Phương án chữa cháy được phê duyệt.
Tập huấn, diễn tập PCCC
- Chủ homestay và nhân viên phải được huấn luyện nghiệp vụ PCCC.
- Ít nhất 1 lần/năm cần diễn tập phương án chữa cháy và thoát nạn.

2.3. Trách nhiệm pháp lý

Nếu homestay không thực hiện đúng quy định về PCCC, chủ cơ sở có thể bị xử phạt theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự và PCCC.
Mức phạt hành chính có thể từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, tùy theo mức độ vi phạm.
Trường hợp để xảy ra cháy nổ gây hậu quả nghiêm trọng, chủ cơ sở có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

2.4. Lợi ích của việc tuân thủ quy định

Đảm bảo an toàn pháp lý: tránh bị phạt, bị đình chỉ hoạt động.
Nâng cao uy tín: khách hàng yên tâm khi lựa chọn lưu trú.
Bảo vệ tính mạng và tài sản: hạn chế tối đa thiệt hại khi có sự cố.

3. Hướng dẫn kiểm tra bình chữa cháy tại homestay

3.1. Kiểm tra hình thức bên ngoài

Đảm bảo vỏ bình không bị rỉ sét, nứt vỡ hay móp méo.
Nhãn mác, hướng dẫn sử dụng trên bình phải còn rõ ràng.
Chốt niêm chì an toàn còn nguyên, không bị tháo hoặc gãy.

👉 Đây là bước cơ bản giúp nhận biết nhanh tình trạng ban đầu khi kiểm tra PCCC homestay.

3.2. Kiểm tra đồng hồ áp suất

Bình chữa cháy bột hoặc CO₂ thường có đồng hồ áp lực.
Kim đồng hồ phải nằm trong vùng màu xanh (áp suất đạt chuẩn).
Nếu kim chỉ sang vùng đỏ hoặc vàng → cần nạp lại hoặc thay mới bình.

3.3. Kiểm tra trọng lượng bình

Với bình CO₂, nên cân để kiểm tra trọng lượng.
Nếu thiếu hụt so với trọng lượng chuẩn ghi trên thân bình, cần nạp bổ sung.

3.4. Kiểm tra vị trí đặt bình chữa cháy

Bình phải đặt nơi dễ thấy, gần khu vực bếp, hành lang hoặc lối thoát hiểm.
Không để bình ở nơi ẩm ướt, có ánh nắng trực tiếp hoặc nhiệt độ cao.
Phải có giá đỡ hoặc hộp bảo vệ để tránh va chạm.

3.5. Lịch trình kiểm tra định kỳ

Hàng tháng: Nhân viên hoặc quản lý homestay tự kiểm tra ngoại quan và đồng hồ áp suất.
6 – 12 tháng/lần: Nạp lại bình chữa cháy theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
Thay thế ngay: Khi bình bị hư hỏng, quá hạn sử dụng hoặc không đạt chuẩn.

4. Hướng dẫn kiểm tra đầu báo cháy trong homestay

4.1. Kiểm tra ngoại quan đầu báo cháy

Quan sát xem thiết bị có bị bám bụi, mạng nhện hay che khuất bởi vật dụng trang trí không.
Vỏ ngoài đầu báo không được nứt vỡ, cháy sém hoặc rỉ sét.
Vị trí lắp đặt đầu báo phải đúng quy chuẩn, không quá gần bóng đèn, quạt, điều hòa vì có thể gây nhiễu.

4.2. Kiểm tra hoạt động bằng thiết bị thử

Sử dụng thiết bị chuyên dụng để phun khói giả định vào đầu báo cháy.
Khi kiểm tra, nếu đầu báo hoạt động tốt sẽ lập tức truyền tín hiệu về trung tâm báo cháy và kích hoạt chuông báo.
Trường hợp đầu báo không phản ứng hoặc phản ứng chậm, cần thay mới ngay để đảm bảo an toàn.

4.3. Kiểm tra kết nối hệ thống

Đầu báo cháy thường kết nối với hệ thống báo động trung tâm. Khi thực hiện kiểm tra PCCC homestay, cần kiểm tra đường dây tín hiệu có bị đứt, chập cháy hay không.
Đảm bảo khi một đầu báo kích hoạt thì toàn hệ thống cũng hoạt động đồng bộ.

4.4. Vệ sinh và bảo dưỡng đầu báo

Mỗi 3 tháng, tiến hành vệ sinh đầu báo cháy bằng khăn mềm hoặc máy hút bụi cầm tay.
Không dùng nước hoặc hóa chất để lau chùi vì có thể làm hỏng cảm biến.
Định kỳ 2–3 năm thay mới đầu báo cháy theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

4.5. Ghi chép và lưu hồ sơ

Sau mỗi lần kiểm tra PCCC homestay liên quan đến đầu báo cháy, cần ghi rõ thời gian, người thực hiện, kết quả.
Sổ theo dõi này giúp dễ dàng báo cáo với cơ quan chức năng khi được kiểm tra định kỳ.

5. Hướng dẫn kiểm tra hệ thống chuông báo cháy

Trong công tác kiểm tra PCCC homestay, chuông báo cháy đóng vai trò cực kỳ quan trọng vì đây là thiết bị phát tín hiệu cảnh báo khẩn cấp đến toàn bộ khách và nhân viên khi có sự cố. Để đảm bảo chuông hoạt động hiệu quả, cần tiến hành kiểm tra theo các bước sau:

5.1. Kiểm tra ngoại quan

Chuông báo cháy phải được lắp đặt ở vị trí dễ thấy, dễ nghe.
Bề mặt chuông không có dấu hiệu rỉ sét, nứt vỡ hay bám bụi bẩn.
Dây dẫn kết nối chuông phải gọn gàng, không hở điện.

5.2. Kiểm tra vị trí lắp đặt

Chuông nên lắp ở khu vực trung tâm hành lang hoặc gần lối thoát hiểm để âm thanh lan tỏa đều.
Độ cao treo chuông hợp lý (2,2 – 2,5m) để tránh bị va chạm nhưng vẫn dễ kiểm tra.

5.3. Kiểm tra hoạt động

Sử dụng nút thử hoặc hệ thống điều khiển trung tâm để kích hoạt chuông.
Chuông phải phát ra âm thanh rõ ràng, to và đều, có thể nghe thấy ở tất cả các phòng trong homestay.
Trong trường hợp chuông không phát tín hiệu hoặc kêu yếu, cần thay pin (nếu dùng loại pin) hoặc kiểm tra đường dây điện.

5.4. Lịch kiểm tra định kỳ

Hàng tuần: thử chuông để đảm bảo hệ thống luôn trong trạng thái sẵn sàng.
Hàng tháng: kết hợp thử chuông cùng hệ thống đầu báo cháy để kiểm tra tính đồng bộ.
Hàng năm: thuê đơn vị chuyên nghiệp đánh giá toàn bộ hệ thống báo cháy, trong đó có chuông báo cháy.

5.5. Bảo dưỡng và thay thế

Lau chùi chuông bằng khăn mềm để tránh bụi bẩn làm giảm chất lượng âm thanh.
Nếu chuông quá cũ, âm thanh yếu hoặc hỏng mạch, nên thay mới ngay.
Luôn có ít nhất một chuông dự phòng để thay thế khi cần thiết.

👉 Việc kiểm tra PCCC homestay đối với hệ thống chuông báo cháy không chỉ giúp phát hiện sự cố kịp thời mà còn đảm bảo mọi người có đủ thời gian sơ tán an toàn khi xảy ra cháy nổ.

6. Hướng dẫn kiểm tra lối thoát hiểm trong homestay

Lối thoát hiểm là “con đường sống” khi xảy ra hỏa hoạn hoặc sự cố. Trong bất kỳ quy trình kiểm tra PCCC homestay nào, bước này luôn được đặt lên hàng đầu. Chủ homestay cần bảo đảm lối thoát hiểm luôn thông thoáng, dễ nhận biết và sử dụng nhanh chóng.

6.1. Kiểm tra biển báo thoát hiểm

Biển chỉ dẫn EXIT phải được đặt tại vị trí dễ nhìn, sáng rõ cả ban ngày và ban đêm.
Khi mất điện, biển báo vẫn phải sáng nhờ nguồn điện dự phòng hoặc pin sạc.
Kiểm tra định kỳ hàng tháng để đảm bảo đèn chỉ dẫn hoạt động bình thường.

6.2. Kiểm tra đèn chiếu sáng sự cố

Khi cúp điện, đèn phải tự động bật sáng để dẫn đường cho khách.
Thời gian chiếu sáng tối thiểu: 2 giờ liên tục.
Nếu đèn mờ hoặc không sáng, cần thay pin hoặc bóng ngay.

6.3. Kiểm tra hành lang và cầu thang thoát hiểm

Không để đồ vật, vali, bàn ghế chắn lối thoát hiểm.
Sàn hành lang phải bằng phẳng, không trơn trượt.
Cầu thang cần có tay vịn chắc chắn, đủ ánh sáng để di chuyển an toàn.

6.4. Kiểm tra cửa thoát hiểm

Cửa thoát hiểm phải mở được dễ dàng từ bên trong, không khóa trái hoặc gắn chốt khó mở.
Nên lắp khóa chống hoảng loạn (panic bar) để người bên trong chỉ cần đẩy là thoát được.
Định kỳ tra dầu, kiểm tra bản lề để cửa luôn vận hành trơn tru.

6.5. Kiểm tra biển sơ đồ thoát hiểm

Tại mỗi tầng nên có sơ đồ thoát hiểm dán ở hành lang hoặc trong phòng nghỉ.
Sơ đồ phải chỉ rõ vị trí hiện tại và đường thoát gần nhất.
Cập nhật sơ đồ khi có thay đổi về bố trí mặt bằng.

6.6. Tần suất kiểm tra

Hàng ngày: Nhân viên trực đảm bảo lối đi không bị chặn.
Hàng tháng: Kiểm tra hoạt động của đèn, biển báo và cửa thoát hiểm.
Hàng năm: Mời đơn vị chuyên môn đánh giá tổng thể lối thoát hiểm.

7. Lịch trình kiểm tra PCCC homestay định kỳ

7.1. Kiểm tra PCCC homestay hàng ngày

Kiểm tra tình trạng lối thoát hiểm, hành lang, cầu thang thoát nạn.
Đảm bảo cửa thoát hiểm không bị khóa, vật dụng không chắn lối đi.
Quan sát sơ bộ bình chữa cháy có còn nguyên chốt, đặt đúng vị trí không.

7.2. Kiểm tra PCCC homestay hàng tuần

Thử chuông báo cháy để chắc chắn hệ thống vẫn hoạt động bình thường.
Kiểm tra lại vị trí và tình trạng của tất cả bình chữa cháy.
Quan sát đầu báo khói, đầu báo nhiệt để phát hiện bụi bẩn hoặc hỏng hóc.

7.3. Kiểm tra PCCC homestay hàng tháng

Vệ sinh đầu báo cháy, lau chùi bụi bẩn tránh giảm độ nhạy.
Kiểm tra đồng hồ áp suất bình chữa cháy, đảm bảo kim chỉ trong vạch xanh.
Thử hệ thống báo động toàn diện (chuông, còi, đèn báo, đầu báo).
Kiểm tra hệ thống đèn chiếu sáng sự cố và biển báo “EXIT”.

7.4. Kiểm tra PCCC homestay hàng quý (3 tháng/lần)

Bảo dưỡng toàn bộ thiết bị PCCC, đặc biệt là bình chữa cháy và hệ thống báo cháy.
Ghi chép, lập báo cáo chi tiết kết quả kiểm tra.
Tập huấn kỹ năng chữa cháy và thoát nạn cho nhân viên và quản lý homestay.

7.5. Kiểm tra PCCC homestay hàng năm

Thuê đơn vị chuyên nghiệp để kiểm định toàn bộ hệ thống PCCC.
Nạp lại bình chữa cháy hoặc thay mới nếu cần.
Tổ chức diễn tập PCCC cùng cơ quan chức năng để nâng cao khả năng xử lý sự cố.
Hoàn thiện hồ sơ, báo cáo theo yêu cầu pháp luật.

8. Lưu ý khi tự kiểm tra PCCC homestay

8.1. Ghi chép và lưu hồ sơ đầy đủ

Mỗi lần kiểm tra phải ghi rõ ngày, giờ, người thực hiện và kết quả kiểm tra.
Hồ sơ này là căn cứ pháp lý khi cơ quan chức năng đến thanh tra.
Việc ghi chép còn giúp theo dõi tuổi thọ, thời gian bảo dưỡng của từng thiết bị PCCC.

8.2. Đào tạo và tập huấn cho nhân viên

Nhân viên cần được hướng dẫn cách sử dụng bình chữa cháy, cách nhận biết tín hiệu từ đầu báo cháy và chuông báo động.
Thường xuyên tổ chức diễn tập thoát nạn để mọi người quen với quy trình ứng phó sự cố.

8.3. Không để vật dụng cản trở lối thoát hiểm

Tránh đặt tủ, ghế, xe đạp hoặc đồ dùng che chắn hành lang và cửa thoát hiểm.
Luôn kiểm tra để đảm bảo các lối thoát hiểm thông thoáng 24/24.

8.4. Bảo dưỡng thiết bị đúng hạn

Bình chữa cháy phải được nạp khí, thay mới khi hết hạn.
Đầu báo cháy cần vệ sinh định kỳ để tránh bụi bẩn làm giảm độ nhạy.
Chuông báo và đèn thoát hiểm phải được thử hoạt động hàng tháng.

8.5. Chủ động liên hệ cơ quan PCCC địa phương

Khi có dấu hiệu hỏng hóc phức tạp hoặc cần kiểm định, nên liên hệ cơ quan chức năng hoặc đơn vị chuyên nghiệp.
Không nên tự ý sửa chữa hệ thống PCCC nếu không có chuyên môn.

8.6. Trang bị thêm kiến thức về pháp luật

Chủ homestay nên cập nhật các quy định mới nhất về an toàn PCCC.
Việc này giúp tránh rủi ro bị xử phạt và đảm bảo homestay hoạt động hợp pháp.

8.7. Luôn coi PCCC là ưu tiên hàng đầu

Đừng chủ quan nghĩ rằng homestay nhỏ thì nguy cơ cháy nổ thấp.
Mọi cơ sở kinh doanh lưu trú đều cần tuân thủ chặt chẽ quy trình kiểm tra PCCC homestay để đảm bảo an toàn cho khách và tài sản.

9. Lợi ích khi kiểm tra PCCC homestay thường xuyên

9.1. Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho khách và nhân viên

Khi xảy ra hỏa hoạn, bình chữa cháy, đầu báo, chuông báo động và lối thoát hiểm sẽ phát huy hiệu quả tối đa nếu được kiểm tra thường xuyên.
Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ thương vong, tạo cảm giác an tâm cho khách khi lưu trú.

9.2. Giảm thiểu thiệt hại về tài sản

Hệ thống PCCC hoạt động hiệu quả giúp phát hiện sớm cháy nổ, xử lý kịp thời trước khi ngọn lửa lan rộng.
Chủ homestay tránh được tổn thất lớn về cơ sở vật chất, nội thất và thiết bị điện tử.

9.3. Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt

Cơ quan chức năng thường tổ chức kiểm tra định kỳ về an toàn PCCC.
Nếu đã kiểm tra PCCC homestay thường xuyên, chủ cơ sở hoàn toàn yên tâm, không lo vi phạm.

9.4. Nâng cao uy tín và chất lượng dịch vụ

Du khách ngày càng quan tâm đến yếu tố an toàn khi chọn homestay.
Một homestay có hệ thống PCCC được kiểm tra định kỳ sẽ ghi điểm trong mắt khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh so với đối thủ.

9.5. Tiết kiệm chi phí dài hạn

Thay vì phải chi khoản lớn để khắc phục hậu quả cháy nổ, việc kiểm tra PCCC homestay thường xuyên giúp phát hiện hỏng hóc nhỏ và xử lý kịp thời.
Chi phí bảo dưỡng định kỳ luôn rẻ hơn nhiều so với chi phí khắc phục sau sự cố.

9.6. Tăng khả năng hoạt động ổn định, lâu dài

Một homestay có hệ thống PCCC ổn định giúp quá trình kinh doanh diễn ra trơn tru, không bị gián đoạn.
Điều này đặc biệt quan trọng trong mùa cao điểm du lịch, khi nhu cầu khách lưu trú tăng cao.

10. Kết luận

Kiểm tra PCCC homestay định kỳ là việc làm vô cùng quan trọng, không thể xem nhẹ. Chủ homestay cần nắm vững quy trình kiểm tra bình chữa cháy, đầu báo, hệ thống chuông và lối thoát hiểm. Đồng thời, cần lập kế hoạch kiểm tra thường xuyên, ghi chép đầy đủ và phối hợp cùng cơ quan chức năng.

Một homestay an toàn về PCCC không chỉ đáp ứng quy định pháp luật mà còn giúp khách hàng yên tâm, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường du lịch.

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN